Truyện thần tiên cho một thời đã xa
"Câu chuyện của La Motte-Fouqué kể về nữ thủy thần Ondine xinh đẹp, được phú cho một tâm hồn để sống trong thế giới của con người. Nhờ có tâm hồn, nàng mới có thể khóc và biết đau đớn. Nhưng trong thân phận con người, đau đớn là một biểu hiện của hạnh phúc; không có niềm vui, không thể có hạnh phúc nếu không có buồn đau và nước mắt. Câu chuyện tuyệt đẹp ấy đã vài lần được dựng thành nhạc kịch, trong lịch sử, và từng được nhiều nhà văn đời sau viết lại, chẳng hạn như Jean Giraudoux, nhà văn lớn của nước Pháp hồi đầu thế kỷ XX."
(về Ondine)
"Tính chất cổ tích của thế giới Andersen không nằm ở sự khuyến thiện, sự giữ mình vô nhiễm dù những dấu hiệu bên ngoài dường như đều trỏ vào đó. Thế giới ấy xuất phát, trước hết, từ cái nhìn của trẻ con (chứ không phải, như đôi khi người ta hay nhầm, là một thế giới người lớn gửi vào các ẩn dụ trẻ thơ). Một đứa trẻ đọc Andersen sẽ thấy ngay rằng đó là một câu chuyện đúng. Trẻ con - bởi chưa bị nhiễu bởi tạp âm, bởi vẫn còn nói chuyện được với các con vật và những bông hoa - không bao giờ nhầm lẫn về một số điều cốt yếu. Không phải là bởi chúng là thiên thần. Chúng có thể rất thánh thiện, cũng có thể rất độc ác (và chẳng ai nói được như Andersen, như trong câu chuyện về cây thông non, về sự tàn nhẫn của trẻ con). Một đứa trẻ khóc về sự độc ác của thế giới - người ta đã giật lấy con búp bê của nó treo tít lên cây. Cũng đứa trẻ ấy cười nhạo con vịt khập khiễng có lớp da đỏ ở chân, và nó biết như thế là tội lỗi - chắc chắn là tội lỗi, không cách nào quanh co được. Không giống người lớn, đứa trẻ chưa biết vin vào những thành trì định kiến để ru ngủ tiếng nói bên trong. Nếu băn khoăn, nó chỉ cần hỏi con búp bê, "Bạn có cười các con thú không?" và thế là chẳng còn nghi ngờ gì nữa.
Ngược với người ta thường nghĩ, thế giới một đứa trẻ có thể nhìn thấy phức tạp và chắc chắn ít nghèo nàn hơn thế giới người lớn nhiều. Ở đó, số phận đã được viết ra, trong suốt. Ở đó có những hình bóng hãi hùng sẽ một ngày lôi tuột nó đến vực thẳm - đối mặt với số phận của nó. Cũng ở đó có những kỷ niệm ấm áp sẽ vụt sáng, trở thành niềm an ủi, nguồn nâng đỡ cho những thử thách sau này. Khu vườn hoa hồng của Chúa và lâu đài của Bà chúa tuyết, nụ hôn giết người của Nữ thần băng giá và nụ hôn sưởi ấm của các công chúa Thái Dương - mê cung đã định hình từ tuổi thơ; đứa trẻ lớn lên chỉ để nhận ra nó, đi vào đó."
